БАҚ: Иран санкция жұмсарған жағдайда ядролық бағдарламасын шектеуге дайын

АҚШ президентінің Таяу Шығыс бойынша арнайы елшісі Стив Уиткофф (сол жақта) пен Иранның сыртқы істер министрі Аббас Арагчидің суреттерінен коллаж.

Оман елінің астанасы Маскатта Иран мен АҚШ арасында Тегеранның ядролық бағдарламасы жөніндегі келіссөздің бірінші раунды өтті. Екі елдің арасында мұндай жоғары деңгейдегі келіссөз 2018 жылдан бері алғаш рет өткізілді.

Екі тарап та Маскаттағы кездесуді конструктивті деп бағалап, келесі аптада екінші рет кездесуге келіскенін растады. АҚШ Тегерганмен "тікелей байланыс" орнату келісімге қол жеткізуде маңызды рөл атқарады деп мәлімдеді. Иран жағынан сыртқы істер министрі Аббас Арагчи, ал АҚШ тарапынан президент Дональд Трамптың Таяу Шығыс бойынша арнайы елшісі Стив Уиткофф қатысқан.

The Wall Street Journal басылымы сүйенген дерек көздерінің айтуынша, Иранның ядролық бағдарламасы бойынша жаңа келісімге қол жеткізу үшін Тегеран өз ұлттық экономикасын тұсап отырған санкцияларды жеңілдетуді Вашингтоннан талап еткен. Бұдан бөлек, Иран шетелде бұғаттаулы жатқан миллиардтаған доллар қаржыға қол жеткізгісі келеді, оған қоса Қытайдың Ираннан мұнай сатып алуына АҚШ-тың қысым жасамауын талап етеді. Осы талаптар орындалған жағдайда Тегеран 2015 жылғы келісімде белгіленген уран байыту көрсеткіштеріне қайта оралуға дайын екенін білдірген.

Axios дерегінше, Трамп Иранға жаңа ядролық келісімді жасасуға екі ай уақыт берген. АҚШ президентінің басты талабы – Иран ядролық қару жасау жоспарынан толық бас тартуы керек.

Президент Трамп Иранмен келісім жасалмаған жағдайда Таяу Шығыстағы АҚШ әскерін көбейтуді бұйырған. Егер дипломатиялық келіссөздер сәтсіз аяқталса, Трамп Иранның ядролық нысандарына шабуыл жасауды немесе Израильдің шабуылдарын қолдауды бұйыруы мүмкін деген болжамдар айтылған.

Иран, по данным Axios, добивает заключения временного соглашения по ядерным вопросам, потому что не считают возможным согласовать всеобемлющий договор за два месяца.

Axios деректері бойынша, Иран ядролық мәселе бойынша уақытша келісім жасасқысы келеді, себебі Тегеран екі ай ішінде жанжақты кешенді келісімге қол жеткізу мүмкін емес деп есептейді.

Дональд Трамп АҚШ президенті лауазымына бірінші жолы сайланғаннан кейін, 2018 жылы Вашигтон Иран мен әлемдік державалар арасында 2015 жылы жасалған көпжақты ядролық келісімнен шығып кеткен. Бұдан соң Иран уран өндіруді қайта бастаған.

ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ Трамп Иран тікелей келіссөз жүргізуге көнбесе шабуылға ұшырайды деп сес көрсетті